Khám phá lễ hội Shichi-Go-San – lễ trưởng thành của trẻ em Nhật Bản

Với nền văn hóa đa màu sắc và truyền thống, vào giữa tháng 11 hằng năm lễ hội Shichi-Go-San – lễ trưởng thành của Nhật Bản được diễn ra để đánh dấu sự phát triển khỏe mạnh và bình an cho trẻ trong độ tuổi 3 – 5 – 7.

Shichi-Go-San (七五三 nghĩa đen là “Bảy-năm-ba”) là một nghi lễ chuyển đổi và là ngày lễ hội truyền thống ở Nhật Bản cho các bé gái lên ba, bảy tuổi và các bé trai lên năm tuổi. Theo nguồn gốc từ thời Heian đây là độ tuổi nhất quán với thần số học trong văn hóa Đông Á, vốn cho rằng số lẻ mang ý nghĩa vô cùng may mắn và tập quán này được ấn định vào ngày 15 tháng 11 trong suốt thời kỳ Kamakura (1192 – 1333).

Theo tài liệu chép rằng, lễ trưởng thành – Shichi-Go-San hiện nay bắt nguồn từ thời Edo. Do tỉ lệ sinh tồn của trẻ sơ sinh chỉ đạt khoảng 50% và nguyên nhân tử vong chủ yếu đều do các bệnh truyền nhiễm như: đậu mùa, sởi – 2 căn bệnh mà cả những gia đình quý tộc cũng không phải ngoại lệ. Ví như: trong 55 đứa con của vị Shogun thứ 11 Tenari Tokugawa có tới 32 người qua đời khi chưa đầy 2 tuổi.

Vì lo lắng cho đứa con trai ốm yếu của mình là Tokumatsu (người sau này chính là vị Tokugawa Shogun thứ 5, Tsunayoshi) nên tướng quân Tokugawa Iemitsu đã đưa con đến đền thần để cầu nguyện vào ngày 15/11, năm con trai ông lên 5 tuổi. Đó là lý do khiến người Edo tin rằng: “Khi chưa tròn 7 tuổi, mọi đứa trẻ đều thuộc về Thượng đế” (Nana-sai made ha, Kami no uchi).

Theo quan niệm của người Nhật: Kể từ khi được sinh ra, tất cả các đứa trẻ đều được xem như đang đứng chênh vênh giữa hai thế giới và chưa hoàn toàn thuộc về thế giới con người. Chỉ từ sau ngày sinh nhật lần thứ 7, đứa trẻ mới thực sự trở thành ichinin-mae (người trưởng thành) và khi đó mới được ghi tên trong sổ hộ tịch.

Theo thời gian, truyền thống này được chuyển lại cho tầng lớp samurai, thêm vào một số nghi lễ. Chẳng hạn với trẻ em — những bé lên đến ba tuổi theo truyền thống thường được yêu cầu cạo đầu và được cho phép nuôi tóc dài. Các bé trai năm tuổi có thể mặc hakama lần đầu tiên, trong khi bé gái lên bảy tuổi sẽ thay loại dây băng đơn giản mà chúng dùng để thắt kimono sang loại obi truyền thống. Vào thời kỳ Minh Trị, tập tục này được thường dân tiếp nhận và bao gồm nghi lễ hiện đại là viếng thăm một đền thờ để xua đuổi ma quỷ và cầu cho cuộc sống lành mạnh lâu dài.

Ngày nay, tuy ở mỗi địa phương có tập tục khác nhau nhưng tất cả đều có một đặc điểm chung.

Vào những ngày này, ông bà, bố mẹ, anh chị sẽ đưa những bé đến 3,5,7 tuổi mặc những bộ kimono sặc sỡ tới các đền để cám ơn thần linh đã phù hộ cho chúng được khỏe mạnh và xin được chúc phúc. Đối với các bé gái 3 tuổi, đây là thời điểm đầu tiên có thể quấn tóc theo cách của người lớn. Những bé trai 5 tuổi sẽ được tặng Hakama, một loại kimono truyền thống của nam. Còn với các bé gái 7 tuổi sẽ được tặng Obi, khăn quàng tay lụa để mặc cùng kimono. Ngoài ra, khi tới thăm các ngôi đền, các bố các mẹ sẽ mua cho con mình kẹo 1000 năm (chitose-ame). Kẹo có hình dáng như chiếc que với rất nhiều màu nhưng phổ biến là trắng, hồng hoặc đỏ và được đựng trong một chiếc túi mang hình ảnh tượng trưng của loài sếu và rùa – hai loài động vật truyền thống, tượng trưng cho sức khỏe và cuộc sống lâu bền ở Nhật Bản. Kẹo và chiếc túi thể hiện niềm hi vọng của cha mẹ rằng con cái họ sẽ sống lâu và giàu có.

Bao thế kỷ trôi qua, lễ hội Shichi-go-san vẫn được duy trì và tồn tại, thế nhưng ý nghĩa của chúng đã có phần đơn giản hơn, nhưng với các bậc cha mẹ Nhật Bản đó vẫn luôn là một dịp lễ xúc động và hạnh phúc, khi được chứng kiến thêm một nghi thức nữa chứng tỏ đứa con yêu dấu của mình đã lớn khôn.

Nhật Bản có rất nhiều lễ hội và ngày lễ được tổ chức quanh năm, mỗi mùa đều có những lễ hội và nét đặc sắc khác nhau. Để được ngắm nhìn những cô cậu bé dễ thương xúng xính trong trang phục truyền thống cũng như hiểu hơn về lễ hội Shichi-Go-San của trẻ em Nhật Bản diễn ra vào tháng 11 thì ngay từ bây giờ bạn hãy lên lịch để có thể sở hữu tấm vé máy bay đi Nhật giá rẻ bạn nhé.